Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

in animis hominum tanti sunt recessus C

  • 1 recessus [2]

    2. recessus, ūs, m. (recedo), I) das Zurückgehen, der Rückgang, Rücktritt, Rückzug, (Ggstz. accessus, processus), 1) eig. u. übtr.: a) eig., v. leblosen Wesen, Rückgang, Rückkehr, Heimkehr (Ggstz. processus, Treb. Poll. Gall. 17, 3), hiemem opperiri nec sicut aestivas aves statim auctumno tecta ac recessum circumspicere, Liv. 5, 6, 2: recessum primis ultimi non dabant, die letzten Glieder machten den vorderen jedes Weichen unmöglich, Caes. b. G. 5, 43, 5. – b) übtr., v. Lebl.: lunae accessus et r., Annäherung (an die Sonne) und Entfernung (von ihr), Cic.: (aestuum marinorum) accessus et r., Anströmen u. Abströmen, Flut u. Ebbe, Cic. – 2) bildl.: natura bestiis dedit cum quodam appetitu accessum (instinktartige Neigung) ad res salutares, a pestiferis recessum (ein Sich-Abneigen oder Abwenden), Cic. de nat. deor. 2, 34: processus et recessus crescens simul et decrescens, Salv. adv. avar. 1, 1, 4. – u. das Bild vom milit. Rückzug entlehnt, tum accessus (Anläufe) ad causam, tum recessus (Rückzüge), Cic.: strenua ingenia, quo plus recessus sumunt, hoc vehementiores impetus edunt, je weiter sie sich in Ruhe zurückziehen, Val. Max.: ut metus recessum quendam animi et fugam efficiat, ein gewisses Sich-Zurückziehen und Entweichen des Mutes, Cic. – II) meton., v. zurückstehenden-, zurücktretenden Örtlichkeiten, 1) eig.: a) die Einbiegung, Hohlung, Vertiefung, der Hintergrund, processus singulorum et recessus, Vorsprünge und Einbiegungen der einzelnen Körperteile, Cels.: oris, Quint.: gemmae, Plin.: aprici montium recessus, Berghöhlen, Plin.; vgl. spelunca vasto submota recessu, Verg.: Oceanus Europam recessibus crebris excavans, Meerbusen, Plin. – b) ein abgeschiedener-, einsamer-, entlegener Ort, als Zurückgezogenheit, mihi solitudo et recessus provinciae est, Cic. – als sicheres Versteck, nos terrarum ac libertatis extremos recessus ipse ac sinus (Bucht, Hafen) famae in hunc diem defendit, Tac. Agr. 30: tuti recessus, Verg. – als inneres, dem Geräusche der Welt fernes Gemach eines Hauses, domus in multos diducta recessus, Quint.: marmoreo superi sedere recessu, Geheimgemach, Ov. – als abgelegener Platz, Winkel, Phrygiae recessus (Löcher) omnes atque angulos peragrasti, Liv.: descripto in onmes recessus maris praesidio navium, Vell. – magni recessus, ausgedehnte Parkanlagen, Curt. 7, 2 (8), 22. – 2) bildl.: in animis hominum tanti sunt recessus, Winkel, Falten, Cic.: grammatica, plus habet in recessu, quam fronte promittit, hat mehr im Hintergrunde, Quint.: u. das Bild vom Hintergrunde der Gemälde, sed habeat tam illa in dicendo admiratio ac summa laus umbram aliquam et recessum, quo magis id, quod erit illuminatum, exstare atque eminere videatur, Cic. de or. 3, 101 (vgl. Ellendt zB. St.).

    lateinisch-deutsches > recessus [2]

  • 2 recessus

    1. recessus, a, um, PAdi. (v. recedo), zurückgezogen, scaena recessior, mehr zurückstehende, zurückgedrängte, Vitr. 5, 7, 2.
    ————————
    2. recessus, ūs, m. (recedo), I) das Zurückgehen, der Rückgang, Rücktritt, Rückzug, (Ggstz. accessus, processus), 1) eig. u. übtr.: a) eig., v. leblosen Wesen, Rückgang, Rückkehr, Heimkehr (Ggstz. processus, Treb. Poll. Gall. 17, 3), hiemem opperiri nec sicut aestivas aves statim auctumno tecta ac recessum circumspicere, Liv. 5, 6, 2: recessum primis ultimi non dabant, die letzten Glieder machten den vorderen jedes Weichen unmöglich, Caes. b. G. 5, 43, 5. – b) übtr., v. Lebl.: lunae accessus et r., Annäherung (an die Sonne) und Entfernung (von ihr), Cic.: (aestuum marinorum) accessus et r., Anströmen u. Abströmen, Flut u. Ebbe, Cic. – 2) bildl.: natura bestiis dedit cum quodam appetitu accessum (instinktartige Neigung) ad res salutares, a pestiferis recessum (ein Sich-Abneigen oder Abwenden), Cic. de nat. deor. 2, 34: processus et recessus crescens simul et decrescens, Salv. adv. avar. 1, 1, 4. – u. das Bild vom milit. Rückzug entlehnt, tum accessus (Anläufe) ad causam, tum recessus (Rückzüge), Cic.: strenua ingenia, quo plus recessus sumunt, hoc vehementiores impetus edunt, je weiter sie sich in Ruhe zurückziehen, Val. Max.: ut metus recessum quendam animi et fugam efficiat, ein gewisses Sich-Zurückziehen und Entweichen des Mutes, Cic. – II) meton., v. zurückstehenden-, zurücktretenden Örtlichkeiten, 1) eig.: a)
    ————
    die Einbiegung, Hohlung, Vertiefung, der Hintergrund, processus singulorum et recessus, Vorsprünge und Einbiegungen der einzelnen Körperteile, Cels.: oris, Quint.: gemmae, Plin.: aprici montium recessus, Berghöhlen, Plin.; vgl. spelunca vasto submota recessu, Verg.: Oceanus Europam recessibus crebris excavans, Meerbusen, Plin. – b) ein abgeschiedener-, einsamer-, entlegener Ort, als Zurückgezogenheit, mihi solitudo et recessus provinciae est, Cic. – als sicheres Versteck, nos terrarum ac libertatis extremos recessus ipse ac sinus (Bucht, Hafen) famae in hunc diem defendit, Tac. Agr. 30: tuti recessus, Verg. – als inneres, dem Geräusche der Welt fernes Gemach eines Hauses, domus in multos diducta recessus, Quint.: marmoreo superi sedere recessu, Geheimgemach, Ov. – als abgelegener Platz, Winkel, Phrygiae recessus (Löcher) omnes atque angulos peragrasti, Liv.: descripto in onmes recessus maris praesidio navium, Vell. – magni recessus, ausgedehnte Parkanlagen, Curt. 7, 2 (8), 22. – 2) bildl.: in animis hominum tanti sunt recessus, Winkel, Falten, Cic.: grammatica, plus habet in recessu, quam fronte promittit, hat mehr im Hintergrunde, Quint.: u. das Bild vom Hintergrunde der Gemälde, sed habeat tam illa in dicendo admiratio ac summa laus umbram aliquam et recessum, quo magis id, quod erit illuminatum, exstare atque eminere videatur, Cic. de or. 3, 101 (vgl.
    ————
    Ellendt zB. St.).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > recessus

  • 3 recessus

    I 1. a, um
    part. pf. к recedo
    2. adj. II recessus, ūs m. [ recedo ]
    1) отступление, удаление (lunae accessus et r. C)
    r. ab aliquā re C — отвращение к чему-л.
    r. animi C — робость, застенчивость или замкнутость
    3) углубление, впадина (r. speluncae similis O); полость (sc. equi Trojani Pt); уединённое, скрытое место, уголок, убежище (mini provincia est solitude et r. C)
    4) внутренний покой, потайная комната ( domus in multos diducta recessūs Q); перен. тайник ( in animis hominum tanti sunt recessus C)
    5) фон картины, задний план, перспектива (umbra et r. C)

    Латинско-русский словарь > recessus

  • 4 recessus

    1.
    rĕcessus, a, um, Part. and P. a., v. recedo.
    2.
    rĕcessus, ūs, m. [recedo], a going back, receding, retiring, retreat, departure; opp. accessus (class.; cf.

    receptus): accessus ad res salutares, a pestiferis recessus,

    Cic. N. D. 2, 12, 34:

    ut luna accessu et recessu suo lumen accipiat,

    id. de Or. 3, 45, 178.— Of the ebb of the tide:

    quid de fretis aut de marinis aestibus plura dicam? quorum accessus et recessus lunae motu gubernantur,

    Cic. Div. 2, 14, 34; so Col. 8, 17, 9: recessum primis ultimi non dabant, i. e. means of retreat, * Caes. B. G. 5, 43; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 1:

    gemmae,

    its removal from the eye, Plin. 37, 6, 23, § 88: cum processui et recessui cani juberet, i. e. in going home, Treb. Gall. 17, 3; Amm. 20, 11, 8.—
    B.
    Meton. (abstr. pro concreto), a distant, retired, or secret spot, a nook, corner, retreat, recess (acc. to recedo, I. B. 2.;

    syn.: secessus, secretum): mihi solitudo et recessus provincia est,

    Cic. Att. 12, 26, 2; cf.:

    nos terrarum ac libertatis extremos recessus ipse ac sinus famae in hunc diem defendit,

    our remote position itself and our distant renown, Tac. Agr. 30:

    nec, sicut aestivas aves, statim auctumno tecta ac recessum circumspicere,

    Liv. 5, 6, 2:

    cum vox quasi in recessu oris auditur,

    Quint. 1, 5, 32:

    hic spelunca fuit, vasto submota recessu,

    in a deep recess, Verg. A. 8, 193; cf. Ov. M. 3, 157; 10, 691; 11, 592:

    ubi marmoreo Superi sedere recessu,

    in the marble hall, id. ib. 1, 177:

    oculi in recessu cavo,

    Plin. 8, 33, 51, § 121.—In plur., Verg. A. 11, 527; Liv. 38, 45 (along with anguli); Vell. 2, 32, 4; Plin. 3, 1, 1, § 5; Quint. 11, 2, 18; Ov. M. 7, 670; 13, 902; id. F. 1, 555; Curt. 7, 2, 22.—
    II.
    Trop.:

    tum accessus a te ad causam facti, tum recessus,

    advances and retreats, Cic. Fam. 9, 14, 7:

    habeat illa in dicendo admiratio ac summa laus umbram aliquam et recessum, quo magis id, quod erit illuminatum, extare atque eminere videatur,

    somewhat of shade and background, Cic. de Or. 3, 26, 101; cf.:

    haec professio plus habet in recessu quam fronte promittit,

    Quint. 1, 4, 2.—In plur.:

    vita hominum altos recessus magnasque latebras habet,

    Plin. Ep. 3, 3, 6:

    in animis hominum tantae latebrae sunt et tanti recessus,

    Cic. Marc. 7, 22:

    strenua ingenia, quo plus recessus sumunt,

    leisure, Val. Max. 3, 6, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > recessus

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»